Το ζήτημα είναι σαφές και καθαρόν και αι περιστάσεις το θέτουσι μετά βαναυσότητος, απαιτούσαι την άμεσον λύσιν αυτού.
Ο έμπορος δεν αρκεί να κάμη στάσιν των πληρωμών του, να συμβιβασθή μετά των δανειστών του.
Ανάγκη να προετοιμασθή προς νέον αγώνα της ανορθώσεως της καταστάσεώς του, της επανακτήσεως της προτέρας θέσεώς του δια πάντων των καταλλήλων μέσων, δια της πάση δυνάμει χρησιμοποιήσεως των εις την διάθεσίν του ευρισκομένων μέσων.
Εις την αυτή ακριβώς θέσιν ευρισκόμεθα και ημείς.
Δεν αρκεί να συμβιβασθώμεν προς τους δανειστάς μας, ανάγκη και να επανέλθωμεν εις την προτέραν μας θέσιν, εις την θέσιν εις ην ευρισκόμεθα προ εικοσαετίας τουλάχιστον. Δια να κατορθώσωμεν τούτο χρειάζονται δύο πράγματα απαραιτήτως.
α) Οικονομίαι.
β) Ανάπτυξις και εκμετάλλευσις επιστημονική, δραστηρία, πυρετώδης του εθνικού πλούτου.
Υπέρ του δευτέρου τούτου αγωνίζεται προ ετών η «Ακρόπολις» και προς τον σκοπόν τούτον εννοεί να εντείνη έτι μάλλον νυν τας δυνάμεις της.
Πηγών καταναλώσεως έχομεν ανάγκην.
Παράγομεν σταφίδα και μένει απώλητος.
Κατασκευάζομεν οίνους, οινοπνεύματα, κονιάκ, καλλίστης ποιότητος, και δεν ευρίσκομεν καταναλωτάς.
Το αυτό και περί των λοιπών προϊόντων μας.
Και διατί τούτο;
Διότι ουδέποτε ελληνική κυβέρνησις εφρόντισε να ενεργήση προς τον σκοπόν τούτον εν τω εξωτερικώ, διότι δεν υπάρχει ιδιαίτερον προς τούτο τμήμα εν τω υπουργείω των εξωτερικών, διότι ουδέποτε εφροντίσαμεν να έχωμεν προξένους της προκοπής, διότι αντί να διορίζωμεν παλαιούς πεπαιδευμένους εμπόρους εις προξενικάς θέσεις, ζητούμεν παρ’ αυτών γνώσιν της ισπανικής γλώσσης και του κανονικού δικαίου. Αι από καιρού δ’ εις καιρόν αποστελλόμεναι εγκύκλιοι προς τας διπλωματικάς και προξενικάς αρχάς μας είναι νευρικά κινήματα εντελώς αμέθοδα και ανόητα και στερούμενα πάσης συστηματικότητος.
Εν τούτοις η «Ακρόπολις» κάμνει το καθήκον της, προσπαθεί να εξεγείρη του ληθάργου των τους πολιτικούς μας άνδρας και κάμνει εν μέρει ό,τι αυτή η κυβέρνησις ώφειλε να πράξη συλλέγουσα πολυτίμους πληροφορίας και σπουδαίας ειδήσεις επί του ζητήματος τούτου.
Προς τούτο προ ημερών με είχε στείλει προς τον πρεσβευτήν της Αμερικής κ. Αλεξάνδερ, προς τον αυτόν σκοπόν παρηγγέλθην χθες να παρουσιασθώ προ του πρεσβευτού της Αυστρίας και Ουγγαρίας.
Ο πρεσβευτής της Αυστρίας και Ουγγαρίας βαρώνος Κόσζεκ είναι μία των γνωστοτέρων και συμπαθεστέρων μορφών του διπλωματικού εν Αθήναις σώματος.
Ούγγρος ευπατρίδης, αριθμών πολλά έτη διπλωματικής υπηρεσίας, βαθύς γνώστης των ανατολικών πραγμάτων, προσηνέστατος, ως διπλωμάτης και ως τοιούτος καλός των πραγμάτων εκτιμητής συνετέλες το καθ’ εαυτόν εις την σύσφιγξιν των μεταξύ Ελλάδος και Αυστρο-Ουγγαρίας θεσμών και επέδειξε πάντοτε πολλήν προς την χώραν ημών συμπάθειαν.
Η σύζυγος δ’ αυτού βαρωνίς Κόσζεκ εκ Κωνσταντινουπόλεως έλκουσα το γένος είναι λίαν δημοτική παρά τη ανωτέρα ημών κοινωνία δια την χάριν του πνεύματός της, την ευπροσηγορίαν της και την γνώσιν της γλώσσης μας, ην ομιλεί ευχερέστατα με την ιδιάζουσαν εκείνην προφοράν και το περί την σύνταξιν ατημέλητον των μη Ελληνίδων πολιτισών.
Με εδέχθη εις το γραφείον του και μετά πολλής προθυμίας απήντησεν εις τας ερωτήσεις μου, ως εξής:
– Μεταξύ Ελλάδος, εξοχώτατε, και Αυστρο-Ουγγαρίας υπάρχει εμπορική συνθήκη. Δυνάμει αυτής ευρισκόμεθα απέναντι υμών εν μοίρα τού μάλλον ευνοουμένου κράτους, διατί οι οίνοι ημών δεν τυγχάνουσι των αυτών προνομίων, ων και οι ιταλικοί.
– Αυτό το ζήτημα, μοι απήντησεν ο βαρώνος Κόσζεκ, πολλάκις ανεκινήθη, και η ελληνική κυβέρνησις επιμόνως πολλάκις επανήλθεν εις αυτό. Ατυχώς η κυβέρνησις της Α.Μ. του αυτοκράτορος ουδέν δύναται να πράξη.
– Αλλά διατί, εξοχώτατε;
– Ιδού τι συμβαίνει. Προ του έτι συμπηχθή εις εν κράτος η Ιταλία, η αυστριακή κυβέρνησις είχε συνομολογήσει εμπορικάς συνθήκας μετά των διαφόρων ιταλικών κρατών εν οις περιείχετο ο όρος ούτος της ατελείας των οίνων. Οπόταν δε πρό τινων ετών ήλθον εις διαπραγματεύσεις μετά της Ιταλικής κυβερνήσεως προς συνομολόγησιν της νυν ισχυούσης εμπορικής συνθήκης, επέμεινεν αύτη να αναγραφή εν αυτή ότι δύναται να ανατρέξη εν ανάγκη εις τον όρον τον αναφερόμενον εις τας παλαιάς εμπορικάς συνθήκας μετά των ιταλικών κρατών.
Ημείς εδέχθημεν τον όρον τούτον μη υποθέτοντες ότι οι Ιταλοί θα θελήσωσι να τον εφαρμόσωσιν. Οπόταν δε οι Ιταλοί τον εφήρμοσαν, ημείς ευρέθημε υποχρεωμένοι να τον αποδεχθώμεν.
– Αι άλλαι δυνάμεις μεθ’ ων ευρίσκεσθε εις εμπορικάς σχέσεις και έχετε εμπορικάς συνθήκας δεν διεμαρτυρήθησαν;
– Βεβαίως. Ιδίως η Γαλλία και η Ελλάς. Εις αμφοτέρας ανεπτύξαμεν τους λόγους οίτινες μας δένουσι τας χείρας. Και η μεν Γαλλία επείσθη αμέσως. Η Ελλάς όμως πλειστάκις επανήλθε.
– Οι Αυστρο-Ούγγροι οινοπαραγωγοί δεν διεμαρτυρήθησαν επίσης;
– Βεβαιότατα. Και το ζήτημα ήλθε και εις την αυστριακήν Βουλήν. Ο υπουργός του εμπορίου απαντών παρετήρησεν, ότι ουδέν δύναται να πράξη, αλλ’ ότι ως προς την ιδικήν μας παραγωγήν δεν βλέπει κατά τι αύτη δύναται να βλαφθή εκ του όρου της ιταλικής συνθήκης.
– Και θα διαρκέση πολύ η συνθήκη αύτη;
– Περί τα δέκα έτη ακόμη. Νομίζω ότι συνωμολογήθη δια 12 έτη.
– Δεν νομίζετε ότι αφού αυξάνει η εκ της Αυστροουγγαρίας εισαγωγή, ότι στενώτερον θα ηδύναντο να συνδεθώσιν εμπορικαί σχέσεις μεταξύ Ελλάδος και Αυστροουγγαρίας δι’ αμοιβαίων παραχωρήσεων;
– Πρώτον, δεν πιστεύω ν’ αυξάνη η εισαγωγή. Αι δύσκολαι περιστάσεις και η μεγάλη ύψωσις του χρυσού, νομίζω, ότι εμείωσαν την εισαγωγήν εκ της χώρας μας εις την Ελλάδα. Αλλ’ εκτός τούτου, δεν βλέπω να ήσθε διατεθειμένοι εις πολλάς παραχωρήσεις.
– Τι εννοείτε, εξοχώτατε;
– Εννοώ ότι άλλοτε ο δασμός της σταφίδος ήτο 30 φιορίνια, νυν είναι 16. Ημείς είμεθα διατεθειμένοι να τον υποβιβάσωμεν εις 12 και 8 και 2 ίσως. Αλλ’ ο κ. Τρικούπης ζητεί πλήρη ατέλειαν, όπερ είναι αντίθετον προς το τελωνιακόν μας σύστημα.
– Και τι αντικρύσματα θα εζητείτε;
– Ελάφρυνσιν των δασμών επί των επίπλων, των ετοίμων ενδυμάτων, των ασπρορούχων και του χάρτου.
– Ο χάρτης είναι ζήτημα το οποίον ενδιαφέρει και ημάς τους δημοσιογράφους.
– Το γνωρίζω – μοι απήντησε μειδιών ο βαρώνος. Παρέσχετέ μας λοιπόν αυτάς τας ατελείας, και τότε εμείς υποβιβάζομεν εις το κατώτατον όριον τον δασμόν της σταφίδος.
– Και μέχρι τίνος ζητείτε να υποβιβασθή ο δασμός επί των άνω ειδών;
– Ω! Δεν ζητούμεν μεγάλα πράγματα. Ημείς λαμβάνομεν υπ’ όψει τας προς άλλα Κράτη υποχρεώσεις σας. Ζητούμεν τόσα, όσα δύνασθε με το αζημίωτόν σας να μας παράσχετε.
Ηυχαρίστησα τον κύριον πρεσβευτήν και απεχώρησα σκεπτόμενος πόσον βλαπτόμεθα από την προστατευτικήν πολιτικήν, ην ακολουθούμεν.
Σπ.
.
