ψηφίσματα της Δ΄ Εθνικής Συνελεύσεως, τόσον το περί των περιοχών των επαρχιών, καθ΄ όσον και το περί των 200.000 στρεμμάτων γής διανεμητέας εις αποζημίωσιν.
Η Επιτροπή νομίζει, ότι αμφότερα ταύτα τα ψηφίσματα θέλουν εκτελεσθή. Τού μέν πρώτου η εκτέλεσις θέλει είναι αποτέλεσμα της καταμετρήσεως απάσης της εθνικής γής, διότι δεν δύναται να γενή διανομή, αν δεν διορισθώσι τα σύνορα εκάστης επαρχίας, του δε δευτέρου ομοίως αποτέλεσμα θέλει είσθαι η αυτή πράξις της καταμετρήσεως και της διαχωρίσεως απάσης τής γής του Κράτους εις επαρχίας, και τότε θέλει ίδει η Κυβέρνησις εις ποίας επαρχίας και εις πόσας δύναται να μείνη ανεκποίητον το ποσόν των 200.000 στρεμμάτων, η διανομή των οποίων θέλει είναι έργον ειδικής σκέψεως.
Μετά την καταμέτρησιν ταύτην η Κυβέρνησις θέλει αποφασίσει ποίον και πόσον μέρος γής, και εις ποίας επαρχίας πρέπει να μείνη ανεκποίητον, προς χρήσιν εθνικήν, τουτέστι δι΄ οικοδομάς δημοσίους, αγροκήπια, και σχολεία, και ταύτα μόνον θέλουν μείνει, κατά την γνώμην της επιτροπής εθνική ιδιοκτησία.
Η Επιτροπή υποθέτουσα, ως εκ των προεκτεθέντων φαίνεται, ότι επί του παρόντος είναι λόγος περί της διανομής ενός μόνον μέρους γής με τον διπλούν σκοπόν, οι πολίται να αποκτήσουν ιδιοκτησίαν, την οποίαν δεν έχουν, και το Ταμείον εκ της διανομής αυτής να απολαύση την κατά το δυνατόν περισσοτέραν χρημάτων ποσότητα, και έχουσα πρό οφθαλμών αυτού του διπλού σκοπού την επιτυχίαν παρεδέχθη και προβάλλει ως βάσιν τα ακόλουθα.
Αον. Η πρώτη διανομή να περιορισθή εις 4 εκατομμύρια στρεμμάτων γής.
Βον. Αύτη η γή να διαιρεθή εις μικρά τεμάχια, έκαστον των οποίων να διανέμηται εις τον επί δημοπρασίας πλειστηριάσαντα.
Γον. Ο λαμβάνων ούτω έν τεμάχιον να πληρόνη μόνον 5% της τιμής του ετησίως, διά προσδιωρισμένον καιρόν.
Επειδή η πρώτη αύτη διανομή επεριορίσθη εις έν μέρος γής, ανάγκη να περιορισθή και ο αριθμός των όσοι θέλουν είσθαι ικανοί να συνδράμουν εις αυτήν, διό είμεθα γνώμης.
Δον. Ικανοί εις συνδρομήν κατά την δημοπρασίαν να είναι οι αυτόχθονες, οι απολέσαντες την πατρίδα των εξ αιτίας του πολέμου, και οι συναγωνισθέντες απ΄ αρχής του πολέμου μετά των αυτοχθόνων.
Δεν ενόμισεν η Επιτροπή πρέπον να εξωκλείση κανένα των αυτοχθόνων από το δικαίωμα της μετοχής εις ταύτην την πρώτην διανομήν, επεριόρισεν όμως τάς ορέξεις της πλεονεξίας περιορίζουσα το ποσόν της μερίδος. Και εις τάς σκέψεις της ηύρεν, ότι οι έχοντες οικίαν και ολίγην γήν ήθελαν μείνει εις τοιαύτην ταλαίπωρον στάσιν διά πάντα, αποτέλεσμα αποκλεισμού. Αλλ΄ αν ήθελε τούς γνωρίση δεκτούς θέτουσα κανόνας εις το ποσόν της μικράς των καταστάσεως, ήθελαν συμβή παράλογα αποτελέσματα, ως π.χ. ο έχων έν στρέμμα ολιγώτερον της μερίδος να λαμβάνη την μερίδα, και ο έχων ίσην της μερίδος ποσότητα να μη λαμβάνη ουδέν. Ταύτα πάντα παρεκίνησαν την Επιτροπήν να περιορίση την μερίδα αφίνουσα τούς πάντας ελευθέρους να αγοράσουν.
Εις τοιαύτην των πραγμάτων κατάστασιν δεν εδυνήθη να προσδιορίση θετικώς το πόσον του όλου της διανεμητέας γής να ληφθή επί της Πελοποννήσου, και πόσον επί της Στερεάς Ελλάδος, νομίζει όμως πρέπον τα 3 εκατομμύρια να ληφθώσιν επί της Πελοποννήσου, και το έν τέταρτον εκατομμύριον επί της Στερεάς Ελλάδος.
Τελειόνει η Επιτροπή την γενικήν έκθεσιν των ιδεών της υποβάλλουσα εις την Υ.Ε., ότι εκ μέν των αυτοχθόνων ενόμισεν ικανούς να μεθέξουν εις την δημοπρασίαν μόνους τούς αρχηγούς οικογενειών, εκ δε των απολεσάντων την πατρίδα και των απαρ-