σχέδιον του ψηφίσματος της Επιτροπής της Οικονομίας, περί πολυετούς ενοικιάσματος των εθνικών κτημάτων.
Η Επιτροπή σκεψαμένη ωρίμως και συζητήσασα αποχρώντως την προκειμένην υπόθεσιν, καθυποβάλλει υπ΄ όψιν της Σ. Γερουσίας τάς ακολούθους παρατηρήσεις της.
Αον Εγκρίνει το πολυετές ενοίκιασμα των εθνικών κτημάτων, των εις το 1 άρθρον του σχεδίου του ψηφίσματος αναφερομένων, επειδή έχομεν εκ πείρας βεβαιότητα, ότι έγεινε μεγάλη καταστροφή εις τα ειρημένα δένδρη και φυτά, διότι δεν ελήφθη εξ αρχής το μέτρον του πολυετούς ενοικιάσματος, το οποίον ημπορούσε να διασώση τους ελαιώνας, τους σταφιδώνας και αμπελώνας, καθώς και όλα τα άλλα κάρπιμα δένδρα, επειδή ο ενοικιαστής ήθελε λάβει αρκετήν πρόνοιαν να διασώση πολλά εξ αυτών και εν τοσούτω το Εθνικόν Ταμείον ήθελεν ωφελείται πάντοτε. Εκτός τούτου, τα ειρημένα κτήματα, εις την κατάστασιν οπού ευρίσκονται έχουν μεγάλην ανάγκην επιμελείας και περιποιήσεως, επειδή αν μένουν ακόμη ολίγα έτη ανεπιμέλητα, αφανίζονται. Πρόσθες ότι, και το μέτρον, του να εξοδεύη η Κυβέρνησις διά την περιποίησιν είναι ολέθριον διά το Εθνικόν Ταμείον, διά τάς αναποφεύκτους καταχρήσεις εις τα έξοδα και διότι όσα εξοδευθούν εις την περιποίησιν πηγαίνουν εις μάτην εάν δεν είναι οικοκύρης να εφορά διά να μη γίνεται ζημία εις τα καλλιεργηθέντα κτήματα.
Δεν εγκρίνει όμως το ομοιόμορφον ενοίκιασμα εις όλα τα ειρημένα κτήματα, επειδή ούτε όλα είναι της αυτής φύσεως, ούτε εις την ιδίαν κατάστασιν ευρίσκονται,
Γνωμοδοτεί δε
- Επειδή οι ελαιώνες μερικοί είναι διόλου ανεπηρέαστοι, άλλων αι ελαίαι είναι κομμέναι εις την βλάστησιν των μεγάλων κλώνων, εις τον λεγόμενον σταυρόν, και άλλαι είναι σύρριζα κατακομμέναι, ώστε τώρα αρχινούν να βλαστάνουν, το ενοίκιασμα να γένη, διά μεν τάς αβλαβείς έξ έτη, ως εις το σχέδιον του ψηφίσματος, διά δε τάς εις τον σταυρόν κεκομμένας εννέα, διά δε τάς σύρριζα κατακοπείσας δώδεκα, επειδή κανείς δεν θέλει ενοικιάσει κομμένας ελαίας διά έξ έτη, ενώ εις τόσον διάστημα καιρού μόλις θα αρχίση να λαμβάνει καρπόν από τάς εις τον σταυρόν κομμένας, από δε τάς προς την ρίζαν κοπείσας δεν ελπίζει ούτε εις οκτώ έτη να λάβη τίποτε.
- Το αυτό δύναται να είπη τις και περί των σταφιδώνων, ότι και ούτοι μη όντες όλοι εις την ιδίαν κατάστασιν περέπει να ενοικιασθώσιν όχι ομοιομόρφως δηλονότι εις έξ έτη, αλλά διότι μάλιστα είναι πολλά βραδεία η καρποφορία αυτών. Πρέπει διά μέν τους αβλαβείς να διορισθώσι πέντε έτη διά τους μετρίως χαλασμένους δέκα και τους παντελώς κατεστραμμένους δεκαπέντε, επειδή και εις αυτούς τινές είναι ικανοί να δώσουν αμέσως καρπόν, άλλοι μεν τα τέσσαρα πέντε έτη, καθότι και φυτά χάνουν εις το μεταξύ και τα ευρισκόμενα θέλουν ικανήν περιποίησιν και άλλα απαιτούν τοσαύτην καλλιέργειαν όσην οι εξ αρχής φυτευόμενοι.
- Εις τους κήπους είναι ικανά τα έξ έτη, επειδή δεν πρόκειται ανάγκη καλλιεργείας δένδρων ή φυτών, εκτός εάν εγκριθή να εκτείνεται η εποχή του ενοικιάσματος, και να υποχρεούνται οι ενοικιάζοντες να φυτεύουσι κάρπιμα δένδρα εις τους κήπους κατά την διάθεσιν του κλείματος οίον συκαίς, συκαμινειαίς, λεμονιαίς, πορτοκαλιαίς, αμυγδαλιαίς τα οποία φέρουσι καρπούς εξαγομένους εις εμπόριον.
- Έξ και δέκα έτη θέλει είναι ίσως αρμόδιον διά ταίς αχάλασταις και χαλασμέναις συκαίς, επειδή και αυτών η αύξησις και καρποφορία είναι αρκετά αργοπορινή και πολλές εις τον Μεσσηνιακόν κόλπον μάλιστα κατεκόπησαν.