Ο φόρος της αποστάξεως – Τα εκ της καταργήσεώς του καλά – 500.000 δραχμών βραβεία – Τι πρέπει να γείνη δια το μέλλον – Ανελεύθερα και δημευτικά μέτρα – Τα εκ των προξενικών εκθέσεων πορίσματα – Συστηματική εργασία προς διάδοσιν της καταναλώσεως – Ευρύ στάδιον δια την σταφίδα – Το ταμείον Αμύνης – Τα κατ’ αυτού επιχειρήματα
Δεν γνωρίζω τι θα πράξωσιν η Βουλή και η Κυβέρνησις περί των πολιτικών ζητημάτων, νομίζω όμως ότι οιαιδήποτε και αν επικρατήσωσι περί τούτων σκέψεις, πρέπει και η Κυβέρνησις και η Βουλή να μη λησμονήσωσιν ότι σήμερον δια τον τόπον μας φλέγει υπέρ ποτε το ζήτημα της σταφίδος, ήτις συνδέεται στενώς προς την ύπαρξιν του Έθνους, και η οποία χρήζει και υπερτάτης προστασίας εκ μέρους της νομοθετικής εξουσίας. Το καθήκον της Βουλής είναι να προτιμήση εν τη εργασία της τον νόμον περί καταργήσεως του φόρου της αποστάξεως τον οποίον ως εγράφη έχει ετοιμάσει ήδη η Κυβέρνησις.
Η κατάργησις του φόρου της αποστάξεως και παντός σχετικού κωλύματος προώρισται ασφαλώς να επιφέρη τα αποτελέσματά της, διότι ικανόν μέρος σταφίδος θα πνευματοποιηθή, κατόπιν δε θα εξαχθή. Περί τούτου δεν είναι η πρώτη φορά καθ’ ην γράφω· από του 1884/85 ύψωσα επανειλημμένως την φωνήν μου περί τούτου, διότι έκτοτε εσχημάτισα την πεποίθησιν, ότι εν εκ των σωστικωτάτων και ασφαλών μέσων δια το μέλλον της σταφίδος θ’ απέβαινε και η κατάργησις του φόρου της αποστάξεως, διότι η απόσταξις αποτελεί οπωσδήποτε στάδιον επωφελές δια την κατανάλωσιν, της οποίας τα όρια δυστυχώς δεν επεξετάθησαν επί τοσούτον, ώστε ν’ αδιαφορώμεν τελείως περί του ποσού της προϊούσης παραγωγής.
Όταν διείδον ότι η μεν παραγωγή ηύξανεν αλματικώς, ουδεμία δε πρόνοια ελαμβάνετο δια την κατανάλωσιν, επείσθην ότι και ο φόρος της αποστάξεως επέδρα επιβλαβώς, ότι δε σπουδαία ανακούφισις θα επήρχετο εκ της καταργήσεως αυτού. Επειδή όμως μέχρι σήμερον το κακόν δεν είχε φθάσει εις το μη πεταιτέρω, έκαστος δε οπωσδήποτε επώλει την μικράν ή μεγάλην παραγωγήν του, ουδείς εσκέφθη σοβαρώς περί αυτού, και μόνον ήδη, ότε η καταστροφή επήλθεν, αφυπνίσθημεν και δια συλλαλητηρίων και κατ’ άλλους τρόπους φωνάζουσί τινες, υποστηρίζοντες, τώρα μετά την ενδεκάτην ώραν τας ιδέας μας. Η κατάργησις του φόρου της αποστάξεως πρέπει να επέλθη τάχιστα, αλλά δεν πρέπει ν’ αρκεσθώμεν εις τούτο. Πρέπει να ενισχυθή η καθόλου πνευματοποιία και οινοποιία δια παντός μέσου και δι’ απονομής βραβείων, ίνα δημιουργηθή άμιλλα και συναγωνισμός, δια των οποίων μόνον επέρχονται τα μεγάλα αποτελέσματα εν τη δράσει των βιομηχανικών επιχειρήσεων. Η σταφίς πληρώνει πολλά εις το Κράτος, (δηλονότι πληρώνει σήμερον το 1/3 της ακαθαρίστου προσόδου), ώστε να μη δύναται τούτο ν’ αρνηθή τας υποχρεώσεις, τας οποίας έχει προς αυτή. Και μοι φαίνεται ότι ποσόν 500.000 δρ. είναι αρκετόν εν τω παρόντι τουλάχιστον δι’ απονομήν βραβείων.
Ταύτα δια το παρόν της σταφίδος, αλλ’ εάν δεν θέλωμεν να είμεθα πάντοτε επιμηθείς, εάν δεν θέλωμεν να εξυπνώμεν, όπως εξυπνήσαμεν εφέτος, έχοντες ενώπιόν μας ερείπια, οφείλομεν εξίσου και μετά του αυτού ενδιαφέροντος, να σκεφθώμεν και περί του απωτέρω μέλλοντος, διότι εάν δεν προνοήσωμεν περί τούτου, είμεθα καταδεδικασμένοι να δοκιμάζωμεν εκάστοτε περιοδικώς τας καταστρεπτικάς συνεπείας των κρίσεων. Τι πρέπει να πράξωμεν, αποτελεί σήμερον το πασίδηλον, σπανιώτατα δε υπάρχουσιν εξαιρέσεις ενίων θελόντων να νεωτερίζωσιν εν ζητήμασι τοσούτον καυστικοίς, δια της υποστηρίξεως γνωμών, αίτινες εν τη εφαρμογή είναι προωρισμέναι να ναυαγήσωσιν οικτρώς και να μείνωμεν με την δόξαν των πειραμάτων. Εννοώ, αν είμεθα εις το Φεζάν, ηδύνατο ο Σουλτάνος να δημεύση τας περιουσίας του κόσμου κατά βούλησιν· αλλ’ εν Ελλάδι τοιαύτα μέτρα δεν δύνανται να εύρωσιν έδαφος, η δε υποστηριζομένη αφαίρεσις ποσοστού της παραγωγής ετησίως από τον παραγωγέα καθώς και ο προσδιορισμός της εξακτέας ποσότητος, ουδέν άλλο είναι ή μέτρα ανελεύθερα και δημευτικά, τα οποία άλλως, δεν δύνανται να ωφελήσωσι παρά προσωρινώς. Απορώ δε πώς ο κ. Σωτηρόπουλος, ο διακρινόμενος δια τας πρακτικάς του γνώμας, και δημοσιογράφοι αξιούντες αυθεντίαν εν τοις οικονομικοίς ζητήμασιν, υποστηρίζουσει τοιαύτας παρακινδυνευμένας και ήκιστα πρακτικά και ωφελίμους γνώμας.
Ευτυχώς και εν τούτω εμορφώθη ήδη η κοινή γνώμη, ου μόνον εν τω εσωτερικώ, αλλά και εν τω εξωτερικώ. Εάν οι αντιφρονούντες έτι λάβωσι τον κόπον, πρώτον μεν να ρίψωσιν εν βλέμμα επί των εκθέσεων των εν τω εξωτερικώ αντιπροσώπων της Ελλάδος και των εν τω Εσωτερικώ Νομαρχών μας και επί πάντων των δημοσιευμάτων, τα οποία είδον το φως κατά την τελευταίαν ταύτην εποχήν, προήλθον δε εξ ανθρώπων, οίτινες δύνανται να εκφέρωσι γνώμην υγιά περί του ζητήματος, θα ίδωσιν ότι μία και η αυτή επικρατεί παρά πάσιν ιδέα, η της διαδόσεως της σταφίδος, δια πάντων των μέσων, τα οποία καθιέρωσαν τα έθνη τα οποία προηγήθησαν ημών εν ζητήμασι παρομοίοις. Και συνηγορούσιν όλοι υπέρ της διαδόσεως, διότι ομιλεί αυτό το πράγμα, και διότι η ιστορία συνηγορεί.
Η ποικιλία των φυσικών και βιομηχανικών προϊόντων, πολλά μάλιστα των οποίων δεν ήσαν ανάγκης τοιαύτης, οίας είναι, και δύναται να γίνη η σταφίς, κατέκτησεν την ανθρωπότητα δια συστηματικής και επιμόνου διαδοτικής εργασίας. Όταν τα έθνη έχουσι προϊόντα και δεν υπάρχουσιν οι καταναλωταί εν τη συνήθει ευρύτητι, εργάζονται και τους ευρίσκουσι. Και πράγματι τους εύρον τα διάφορα Κράτη. Διατί να μην παραδεχθώμεν τα αυτά περί της σταφίδος και να μη θέσωμεν αυτήν εις ίσην τουλάχιστον μοίραν, με πολλά εκ των προϊόντων αυτών, τα οποία κατ’ ουδέν δύνανται να παραβληθώσι προς την χρησιμότητα αυτής.
Η σταφίς απεδείχθη πλέον, ότι είναι χρησιμωτάτη προς τροφήν δια πάντας τους λαούς ου μόνον προς απλήν μορφήν όπως τρώγεται πολλαχού, αλλά αποτελεί σπουδαιοτάτην συμβολήν των αρίστων εδεσμάτων και γλυκυσμάτων· ας αναλογισθή έκαστος οποίον στάδιον ευρύτατον υπάρχει καταναλώσεως εν τη τροφή, τοις πλακούσι και τοις εδέσμασι, δυνάμενον εν τω μέλλοντι ν’ απορροφήση μείζονα παραγωγήν της σήμερον. Αν η σταφίς διαδοθή προς τροφήν εις Ρωσσίαν, αυτή μόνη η απέραντος χώρα θα καταναλίσκη το μείζον ποσόν της παραγωγής μας· αλλά δεν είναι μόνον η τροφή και τα επακόλουθα ταύτη το μοναδικόν πεδίον εν τω οποίω θα εργασθώσιν οι απεσταλμένοι του έργου της διαδόσεως. Υπάρχει και το έτερον επιβοηθητικόν μέσον της πνευματοποιίας και οινοποιίας, διότι η σταφίς περιέχει στοιχεία πολύτιμα προς τούτο. Αυτό είναι το έργον του οποίου πρέπει να επιληφθώμεν ημείς και οι εν τω εξωτερικώ, δια της οργανώσεως όμως της εργασίας, δι’ ων μέσων και δι’ ου τρόπου χιλιάκις έγραψα, δια της ιδρύσεως του Ταμείου Αμύνης, οι πόροι του οποίου θα ληφθώσιν εκ της παραγωγής.
Προκειμένου δε περί τούτου, πρέπει ν’ αφήσωμεν να χαίρωσιν οι νιέντιδες και οι απαισιόδοξοι· διότι δεν πρέπει να αγνοώμεν ότι εις πάσαν ιδέαν, εις πάσαν επιχείρησιν και εις παν έργον θα ευρεθώσιν οι αργολόγοι και οι απαισιόδοξοι, οίτινες προκειμένου περί του ταμείου της αμύνης, τίποτε άλλο δεν ηδυνήθησαν να εύρωσιν ελαττωματικόν παρά μόνον ότι θα δημιουργηθώσι θέσεις αργομίσθων και θα βάλη επ’ αυτού την χείρα της η απαισία πολιτική. Ταύτα όμως είναι εκ των συνήθων μεμψιμοιριών, αίτινες δια τους σπουδαίως κρίνοντας δεν δύντανται να έχωσει καμμίαν σημασίαν, διότι η φύσις και ο προορισμός και η αποστολή τοιούτου ιδρύματος αποκλείουσι και την πολιτικήν και τους αργομίσθους δια τους οποίους εν τω ιδρύματι τούτω δεν δύναται να ευρεθή θέσις· άλλως τε τα τοιαύτα δεν δύνανται νομίζω, να καταστρέψωσι τον ασφαλή σκοπόν μεγαλεπιβόλου έργου, και αν υποτεθή προς στιγμήν ότι η πολιτική θα έχη και αύτη το μέρος της, διότι και σήμερον οι εν τω εξωτερικώ αντιπρόσωποι της Ελλάδος εγκατάστατοι της πολιτικής είναι, αλλ’ εν τούτοις λίαν επιτυχώς διεξάγουσι τας υποθέσεις του τόπου τον οποίον αντιπροσωπεύουσι.
Γερήνιος
